सम्पादकीय

हेपाटाइटिस ‘सी’को औषधि नेपालमै उत्पादन



काठमाडौं, १२ भदौ । हेपाटाइटिस ‘सी’को औषधिको उत्पादन नेपालमै सुरु भएको छ । म्याग्नस फर्माले पहिलोपटक नेपालमै हेपाटाइटिस सीको उपचारमा प्रयोग हुने ‘सोफोसबिभिर’ औषधिको उत्पादन सुरु गरेको हो ।

म्याग्नस फर्माका बजार निर्देशक सुधीरप्रकाश मास्केले म्याग्नसले हेपाटाइटिस ‘सी’को औषधि एक साता अघिदेखि ‘सोफुभिर’ नामबाट बजारमा पठाउन थालेको जानकारी दिए । नेपालमा हेपाटाइटिस ‘सी’का धेरै बिरामी रहे पनि औषधि महँगो मूल्यमा विदेशबाट आयात गर्नु परेकाले स्वदेशमै उत्पादन थालिएको निर्देशक मास्केको भनाइ छ ।

बिरामीले आयातीत हेपाटाइटिस ‘सी’का औषधि निकै महँगो मूल्यमा किन्नुपर्ने बाध्यता छ । नेपाली बजारमा एउटा ट्याब्लेटको मूल्य एक हजारदेखि एक हजार २०० रुपियाँसम्म पर्ने गरेको छ । एउटा बट्टामा २८ वटा ट्याब्लेट हुन्छ जसको मूल्य २८ हजारदेखि ३३ हजार रुपियाँसम्म पर्छ ।

म्याग्नसले उत्पादन गरेको औषधि बिरामीले प्रतिट्याब्लेट ८०० रुपियाँमा पाउनसक्ने गरी बजारमा पठाएको छ जसअनुसार एउटा बट्टालाई २२ हजार ४०० रुपियाँ पर्न जान्छ । उनले भने, ‘हामीले विश्व बजारमा बिक्री हुने गुणस्तरकै औषधि सस्तोमा उत्पादन गरेका छौँ । भाइरसको सङ्क्रमणबाट हुने यो रोग औषधिको प्रयोग गरेअनुसार १२ देखि ४८ हप्तामा निको हुन्छ ।’

ग्यास्ट्रो एन्ड हेपाटोलोजी कन्सल्ट्यान्ट फिजिसियन प्राडा विधाननिधि पौडेलले हेपाटाइटिस सी भाइरसले कलेजोमा आक्रमण गर्ने बताउँदैै केही हप्ता बिरामी पार्नुका साथै जीवनभरि कलेजोको समस्या वा कलेजो क्यान्सरसम्म गराउनसक्ने बताए ।

चिकित्सकका अनुसार नेपालमा यो भाइरसका कारण ८० हजारदेखि एक लाख मानिस सङ्क्रमित भएको अनुमान छ । सरुवारोग विशेषज्ञ डा. शेरबहादुर पुनले हेपटाइटिस सी भएका व्यक्तिको रगतको सम्पर्कमा आए यो रोग सर्ने र यो भाइरस कलेजोमा लाग्ने सबैभन्दा ‘कमन’ भाइरस भएको बताए ।

विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लूएचओ) का अनुसार विश्वमा करिब ७१ लाख मानिस हेपाटाइटिस सीको सङ्क्रमणमा परेको अनुमान छ । यसैका कारण बर्सेनि करिब तीन लाखभन्दा बढीको ज्यान जाने गरेको छ ।

यो भाइरसले आक्रमण गर्नेबित्तिकै लक्षण नदेखिने भएकाले सुरुआतमै बिरामीले रोगबारे थाहा पाउँदैन । भाइरसको सङ्क्रमण बढ्दै गएपछि ज्वरो आउने, थकाइ लाग्ने, खानामा रुचि नहुने, झाडापखाला चल्ने, छाला र आँखा पहेँलो हुने लक्षण देखिन थाल्ने डा. पौडेलले बताए ।

यस्ता लक्षण देखिएमा तुरुन्त चिकित्सकलाई देखाइहाल्नुपर्छ । यसको एकमात्र उपचार भनेकै औषधि सेवन मात्र हो । डब्लूएचओका अनुसार ९५ प्रतिशत बिरामी औषधि सेवन गरेमा निको हुन सक्छन् ।

जथाभावी फालिएका ‘सिरिन्ज’ नचलाउने, लागूऔषध प्रयोग नगर्ने, असुरक्षित यौनसम्पर्कबाट टाढै रहने हो भने हेपाटाइटिस सीको सङ्क्रमणबाट बच्न सकिन्छ । गोरखापत्रमा समाचार छ ।